Türk Dil Bayramımızın 91. Yılı Kutlu Olsun

“Türk milletinin dili Türkçedir. Türk Dili dünyada en güzel, en zengin ve kolay olabilecek bir dildir. Onun için her Türk, dilini çok sevip onu yükseltmek için çalışır. Bir de Türk Dili, Türk milleti için kutsal bir hazinedir.” Mustafa Kemal Atatürk

Bir milletin var olabilmesi için dilin en önemli unsur olduğuna inanan ve Türkçe’yi Türk kültürünün temeli olarak gören Atatürk, Türk diline verdiği önemi her fırsatta ortaya koymuştur. 2 Eylül 1930’da Prof. Sadri Maksudi (Arsal) Bey’in ”Türk Dili İçin” adlı kitabının iç kapağına, ”Milli his ile dil arasındaki bağ çok kuvvetlidir. Dilin milli ve zengin olması, milli hissin gelişmesinde başlıca etkendir. Türk dili, dillerin en zenginlerindendir; yeter ki bu dil şuurla işlensin. Ülkesini, yüksek istiklalini korumasını bilen Türk milleti, dilini de yabancı diller boyunduruğundan kurtarmalıdır,” yazmıştır.
Türk dilinin kökeni, gelişimi ve sadeleştirilmesi ile dünya dilleri arasında hak ettiği yeri bulması için çalışmaları yürütmek üzere 12 Temmuz 1932 tarihinde daha sonra “Türk Dil Kurumu” adını alan “Türk Dili Tetkik Cemiyeti”ni kurdurmuştur.
Cemiyetin kurucuları arasında hepsi milletvekili ve dönemin tanınmış edebiyatçıları olan; Samih Rifat (Başkan), Ruşen Eşref (Ünaydın), Celal Sahir (Erozan) ve Yakup Kadri (Karaosmanoğlu)bulunmaktadır. Amaçlarını, “Türk dilinin öz güzelliğini ve zenginliğini meydana çıkarmak, onu yeryüzü dilleri arasında değerine yaraşır yüksekliğe eriştirmek!” olarak ilan etmişlerdir.
İstanbul’da Dolmabahçe Sarayı’nda, 26 Eylül 1932’de Birinci Türk Dili Kurultayı gerçekleştirilmiştir. Dokuz gün süren ve çok sayıda bilim insanı, gazeteci, yazar, devlet adamı ve sanatçı gibi önemli meslek gruplarının temsilcilerinin ve yurt dışından uzmanların hazır bulunduğu kurultayda, Atatürk bütün oturumlara katılmış, “tez” adı verilen bildirileri dinlemiş, notlar almış ve oturum aralarında da dil bilimcilerle sohbet etmiştir.
Bu ilk kurultayın açılışı, 27 Eylül tarihli Vakit gazetesinde şöyle yer almıştır:
“Saat 14.00… Herkes yerinde idi. Biraz sonra Türk’ün büyük mürşidi Gazi hazretleri, yanlarında Büyük Millet Meclisi Reisi Kazım Paşa, Maarif Vekili Reşit Galip Bey, Fethi Bey, Ordu müfettişlerinden Fahrettin, Ali Sait paşalar, kumandanlardan Şükrü Naili, Salih paşalar olduğu halde salona dahil oldular. Bu esnada şehir bandosu, İstiklal Marşı’nı terennüm etmeye başladı.”
Kurultay’da konuşan M. Fuat Köprülü, o günü millî Rönesans olarak tanımlamıştır. Kurultayın son günü Kurultay Başkanı Kazım Özalp, şair ve yazar Halit Fahri Ozansoy’un, “Bu büyük toplantının Türk dilinin bayramı olması nedeniyle, açılış günü olan 26 Eylül’ün Dil Bayramı olarak kutlanmasını teklif ettiğini” bildirmiş ve oy birliği ile bu önerge kabul edilmiştir.
Besim Atalay yaptığı konuşmada, “Bayram milletimin bayramıdır. Bayram Türk budunun bayramıdır. Artık o kendi diliyle söylenecek sözleri dinleyecek, kendi diliyle yazılacak şeyleri okuyacak, o kendi diliyle söyleyecek ve söyletecek,” diyerek dil bayramından duyduğu mutluluğu ortaya koymuştur.
Türk Dili bayramımızın 91. yılında, Atatürk’ün Türk milletinin hazinesi olarak gördüğü Türkçe’ye sahip çıkmanın ve dünya dilleri arasında hak ettiği yerde olması için gereken mücadeleyi sürdürmenin önemini bir kez daha derinden hissediyor ve bayramımızı gururla kutluyoruz.

Kaynaklar:1.https://www.aa.com.tr/tr/kultur-sanat/88-yil-once-bugun-ilan-edilen-bayram-turk-dil-bayrami/1986313
2. https://ataturkansiklopedisi.gov.tr/bilgi/dil-bayrami/